Biodanza

Presentatie


Biodanza® (Sistema Rolando Toro Araneda)

Biodanza® kan enkel door ervaring gevat worden. Woorden kunnen enkel een theoretisch kader vormen. Maar ze kunnen een mogelijkheid scheppen die inzicht geeft in wat Biodanza is. Het is een methode die de ontwikkeling en de integratie van de mens stimuleert door de muziek en de emotie, door het aanbieden van bewegingen die met de plezierige gevoelens van het leven verbonden zijn. Biodanza kunnen we definiëren als een methode voor menselijke integratieorganische vernieuwing, affectieve heropvoeding en het opnieuw aanleren van de oorspronkelijke levensfuncties.

Oorsprong van Biodanza®

Biodanza® werd bedacht door Rolando Toro Araneda, Chileen, psycholoog, antropoloog, dichter en schilder. In 1965 kreeg hij voor het eerst in het “Centrum voor Medische Antropologie ” aan de Universiteit van Santiaga Chili de intuïtie voor Biodanza. Steunend op zijn bedenkingen en zijn ervaringen die verschillende disciplines omvatten (wetenschappelijke, menselijke, filosofische en sociale), ontwikkelde Rolando Toro Araneda deze intuïtie, een niet stereotiep voorstel en een voortdurend bevragen van de mens.

Het begrip Biodanza®

Het woord Biodanza bestaat uit “bios” dat in het Grieks “leven” betekent en “danza” in het Nederlands – “dans” wat als eerste betekenis heeft: “geintegreerde zinvolle bewegingen”. Poëtisch kan je Biodanza de “Dans van het leven” noemen. De dans verbindt, brengt mensen in relatie. Steunend op antropologische waarnemingen doet Rolando Toro verschillende voorstellen van dansoefeningen die een Biodanza-sessie vormen, om een natuurlijke beweging vanuit de fysiologie te laten ontstaan als antwoord van elke deelnemer zoals die voortvloeit uit de omgeving, de aanwezigheid van de anderen en de instructies van de leraar/begeleider. Dit in een steeds diepergaande samenhang met wat voor ieder de beleving van het nu is. Zo komt het dat men dezelfde dans bij verschillende sessies organisch helemaal verschillend kan beleven, de psycho-lichamelijke ervaring van het moment als verrijkend ervaren. Door deze danservaingen wordt het menselijk potentieel gestimuleerd.

Doel en de vijf lijnen van Biodanza®

Volgens Rolando Toro Araneda worden de menselijke mogelijkheden uitgedrukt in vijf fundamentele behoeften, vijf functies die de hele mensheid gemeenschappelijk heeft en die essentieel zijn om een gelukkig, harmonieus en vervuld leven te leiden. Deze vijf behoeftes zijn verbonden met instinctieve gedragingen en worden aangeduid als de Vijf lijnen van het Biodanza® systeem.
  • Vitaliteit (gezondheid, dynamisme, levensvreugde, moed om te leven)
  • Seksualiteit (verlangen en plezier om zichzelf te voelen leven, sensualiteit)
  • Creativiteit (jezelf vernieuwen, de existentiële mogelijkheden diversifiëren)
  • Affectiviteit (liefhebben en geliefkoosd worden, empathie, respect)
  • Transcendentie (integratie in de mensheid, de natuur, het universum)

Via de ontwikkeling, de stimulatie, het opwekken van deze vijf lijnen op een geïntegreerde en harmonieuze manier, kan de mens op dezelfde geïntegreerde en harmonieuze manier vooruitgaan in zijn eigen groeiproces als mens in relatie tot zichzelf, de anderen en het universum.


De vivencia: een concept en een fundamenteel werkinstrument

Spaanse term, bedacht door de Spaanse schrijver José Ortega y Gasset in 1923 om het Duitse woord: “Erlebnis” (persoonlijke ervaring) te vertalen. In het kader van Biodanza herdefiniëert Rolando Toro Araneda het concept als “een intens beleefde ervaring door een individu in het hier en nu die kinesthetische en uit het diepste innerlijke opwellende gevoelens en emoties omvat”. Het is deze uitnodiging om te dansen en de ogenblikkelijke ervaring van het totale wezen die “de dualiteit van lichaam en ziel” (term ontleend aan Carl Rogers) uitwist tot een totaal organisch lichamelijk beleven in het hier en nu. De verbreding van dit begrip heeft aan de Biodanza-sessie de naam Vivencia gegeven. Om dit op een concrete wijze te illustreren het volgende voorbeeld: Als er op vrolijke muziek gedanst wordt, kan de deelnemer “vitaliteit ” ervaren. Bij tragere, zachte muziek die uitnodigt tot langzame, vloeiende bewegingen, kan de vivencia tederheid en serenitiet zijn. Wat Biodanza voorstelt is deze ervaringen talrijker te maken dank zij de kracht van de groep en de aanstekelijkheid van de gekozen muziek.

De muziek en haar inductieve mogelijkheden

Deze is zorvuldig gekozen volgens semantische objectieve criteria die aanzetten tot geïntegreerde bewegingen en universele emoties op een samenhangende wijze en eigen aan elk individu. De muziek is afkomstig uit het universeel patrimonium: primitief, klassiek, folkloristisch en hedendaags.

De groep heeft een geruststellende functie (veiligheid)

Het is dan ook logisch dat Biodanza enkel in groep beleefd wordt en niet alleen. De aanwezigheid van de groep is fundamenteel in het proces dat aan de basis van Biodanza ligt. Het voorstel van de wekelijkse lessen biedt een progressief leerproces aan, waarbij het ritme van elk individu gerespecteerd wordt, evenals de ontwikkeling en het stimuleren van de mogelijkheden op de meest progressieve en harmonieuze manier. Verder biedt de groep onder meer aan de deelnemers de mogelijkheid, en precies dank zij deze continuïteit, om zich aanvaard en erkend te voelen zonder beoordeling (er zijn immers geen aan te leren danspassen, geen esthetisch te bereiken doelen, en geen fysieke prestaties te leveren!). Via de dansen, de ontmoetingen en de uitwisselingen durft de deelnemer meer en meer zichzelf te zijn, zich in alle vrijheid uit te drukken, zich te tonen, zich aan de wereld te geven zoals hij/zij zich werkelijk voelt.

Verloop van de Biodanza®-sessie

De persoon die de Biodanzalessen organiseert, opbouwt en voorstelt, wordt “facilitator” genoemd (leraar die het diploma aan een officieel erkende Biodanza opleidingsschool behaald heeft), omdat die persoon als eerste doel heeft het de deelnemer “gemakkelijk” te maken om de verschillende voorstellen en instructies van de vivencia te vatten. Een sessie bestaat uit een gedeelte theoretische en filosofische omkadering en een praktisch gedeelte dat gewijd is aan de beweging, en samengesteld door een reeks voorstellen waar een korte richtlijn en demonstratie bij hoort. Elke deelnemer beleeft deze voorstellen vanuit zijn eigen aanvoelen op dat ogenblik (stemming, fysieke toestand).

 

Voor wie is Biodanza®?

Biodanza vereist geen enkele voorkennis en past zich aan alle leeftijden en omstandigheden aan. Voorbeeld: volwassenen, bejaarden, kinderen, jongeren, speciale instellingen, specifieke groepen (mannen, vrouwen, mensen met persoonlijkheidsstoornissen enz.). In Zuid Amerika heeft Biodanza een bijzondere sociale dimensie die zich nu ook in Europa begint te ontwikkelen.

Verschillende vormen

  • Kennismakingsavonden (duur: ongeveer anderhalf uur).
  • Wekelijkse lessen (duur: anderhalf tot twee uur beginnersgroepen)
  • Stage dag of stage weekend of stage van verschillende dagen waar met een thema wordt gewerkt.
  • Opleidingscursussen voor toekomstige begeleiders (waarin een belangrijk deel theoretische en methodologische verdieping).